Kalendarium prac legislacyjnych
- Projekt ustawy trafił do Sejmu 7 stycznia 2025 roku.
- Ustawa została uchwalona 21 lutego 2025 roku.
- Obecnie oczekuje na podpis Prezydenta RP.
- Wejdzie w życie 14 dni po ogłoszeniu.
KluczKluczowe postanowienia ustawy
1. Zaostrzenie kar za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców
Ustawa przewiduje surowsze sankcje dla pracodawców, którzy nielegalnie zatrudniają cudzoziemców. Nowe regulacje zakładają:
- Grzywny w wysokości od 3 000 zł do 50 000 zł za każde naruszenie przepisów.
- Możliwość czasowego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku recydywy.
- Obowiązek zwrotu wszelkich kosztów związanych z wydaleniem cudzoziemca w razie wykrycia nielegalnego zatrudnienia.
2. Pełna elektronizacja procedur zatrudnienia
Aby usprawnić proces legalizacji pracy cudzoziemców, ustawa wprowadza obowiązek przeprowadzania wszystkich formalności drogą elektroniczną. Kluczowe zmiany obejmują:
- Możliwość składania wniosków o zezwolenie na pracę online.
- Elektroniczny monitoring statusu aplikacji w systemie administracyjnym.
- Automatyczne powiązanie zezwoleń na pracę z numerem PESEL cudzoziemca.
3. Obowiązek zgłaszania umów o pracę do centralnego rejestru
Aby zwiększyć transparentność zatrudnienia, każdy pracodawca powierzający pracę cudzoziemcowi będzie zobowiązany do przesyłania kopii umów o pracę do Centralnego Rejestru Zatrudnienia Cudzoziemców. Rejestr będzie dostępny dla:
- Państwowej Inspekcji Pracy,
- Straży Granicznej,
- ZUS i urzędów skarbowych.
4. Nowe zasady wydawania zezwoleń na pracę
Ustawa wprowadza bardziej elastyczne zasady przyznawania zezwoleń na pracę, uwzględniając sytuację na rynku pracy. Główne zmiany to:
- Starostowie będą mieli możliwość blokowania wydawania zezwoleń w przypadku nadwyżki pracowników w danym sektorze.
- Skrócenie okresu oczekiwania na wydanie decyzji do maksymalnie 30 dni.
- Wprowadzenie priorytetowego traktowania branż kluczowych dla gospodarki (np. budownictwo, IT, opieka zdrowotna).
5. Obowiązek integracji i znajomości języka polskiego
Nowa ustawa wprowadza wymóg podstawowej znajomości języka polskiego dla cudzoziemców ubiegających się o zezwolenie na pracę dłuższą niż 12 miesięcy. Przewidziane są:
- Bezpłatne kursy języka polskiego dla cudzoziemców.
- Centra integracyjne ułatwiające adaptację obcokrajowców do polskiego rynku pracy.
6. Uproszczona procedura dla wysoko wykwalifikowanych pracowników
Dla specjalistów z kluczowych branż, takich jak IT, inżynieria czy medycyna, wprowadzono uproszczoną procedurę zatrudnienia. Główne założenia to:
- Automatyczna zgoda na pracę na podstawie dyplomu uznawanego w Polsce.
- Możliwość uzyskania stałego pobytu po 3 latach legalnej pracy.
Podsumowanie
Nowa ustawa stanowi istotny krok w kierunku uregulowania zatrudnienia cudzoziemców w Polsce. Z jednej strony, ułatwia ona legalizację pracy dla osób spełniających określone kryteria, a z drugiej – zaostrza kary dla nieuczciwych pracodawców. Dzięki pełnej elektronizacji procesów oraz nowym mechanizmom kontrolnym polski rynek pracy stanie się bardziej przejrzysty i bezpieczny zarówno dla obywateli, jak i obcokrajowców.